Black friday DBHO 1.D

Irakurri hurrengo artikulua eta eman zure iritzia:
- Nola eta Non sortu zen Black Friday kontzeptua?
- Gaur egun zer adierazten du?
- Zuk erabiltzen duzu? Zertarako?

https://www.lavozdelsur.es/black-friday-se-venden-esclavos-negros-a-precio-de-saldo/

Smartphonen arriskuak DBHO 1.B

Ikusi bideoa eta adierazi... - irakurritako zein punturekin zaude ados? Zergatik? - eta zeinekin kontra?Zergatik?

Ahozko lanei buruzko balorazioa B 1.D

Aurkeztu duzun lanetik, zer izan da ikasi duzuna?
Entzun dituzun lanetatik zein izan da gehien erakarri zaituena? Zergatik?
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik altuena? (0-10) Zergatik?
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik baxuena (0-10) Zergatik?  AZALDU ERRESPETUZ

Ahozko lanei buruzko balorazioak B.1 C

Aurkeztu duzun lanetik, zer izan da gehien gustatu zaizuna? Zergatik?
Entzun dituzun lanetatik, zeinek erakarri zaitu gehien? Zergatik?
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik altuena (0-10)? Zergatik? AZALDU ERRESPETU OSOZ
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik baxuena (0-10)? Zergatik?

Ahozko lanei buruzko balorazioak- B1.B

Zeri buruzkoa izan da zure lana?
Zure lana egitean, zer da ikasi duzuna?
Entzun dituzun beste lanetatik, zein da gehien harritu zaituena? Zergatik?
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik altuena? (0-10)  Azaldu zergatia
Zein lani jarriko zenioke emaitzarik baxuena? (0-10) Azaldu zergatia ERRESPETU OSOZ!!

Menpekotasunak DBHO 1.C

IKUSI bideoa eta eman zure iritzia: - Zer ulertu duzu? - Bazenekien entzundakoa? - Ados zaude?

B 1. C

Hona hemen ahozko lanak egiteko gaiak eta lan-taldeak:
1. Cannabis: Borja,Markel, Aitor SV, Nerea, Jone.
2. Bizislow: Iker t, Ixone, Arrate, Adrian
3. Santuario Gaia: Ibana, Isasi, Mohamed, Gorka.
4. Etxe ekologikoak: Aitor S, Goiuri, Koldo, Jose
5. Somiedoko parke naturala: Jone, Anne, Maren, Iker V
6. Sierra de la Culebra: Anaie, Gaizka, Helia, Jon B

B 1.D Ahozko lanak

Hona hemen ahozko lanak egiteko gaiak eta lan-taldeak:
1. Asociación defensa équidos: Sidami,Elena,Jon,Haizea,Lucia

2. Sexu bidezko gaixotasunak: Naia,Merna,Ivan,Mitxel, Mariem
3. Doñanako parke naturala: Asel, Iraide, Julene G, Erika
4. Hinduismoa: Yago,Julene B, Naida, Eneko
5 Islandia: Goizane, Andre, Tarik, Itxaro
6 Zaldi xuxurlatzaileak: Kemen, Miriam, Mikel, Amaia
7. Erleak eta gizakiak: Sidami eta Lucía

B 1.B Ahozko lanak

Hona hemen egin beharreko lanen gaiak eta lan-taldeak:

1. Santuario Compasión animal: Jasone, Ladis, Daniela, Nerea García eta Uxue.

2. Urdaibaiko bird Center: Oier, Ane, Haizea eta Iker

3. Tibet: Ibai P, Elia, Irune eta Ibai D

4. Gazteak eta drogak: Izaro, Imanol, María G, Andrea 

5. Beganismoa eta Barazkijaletasuna: Paula, Eusebi, Garazi, Nerea M,

6. Auto ekologikoak: Naroa G, Leire García, Naia, Eihar

Ospitalean ala etxean erditu

Irakurri hurrengo testua eta eman zure iritzia:

Joan den urtarrilaren 23an etxean erditzen ari zela hil zen Caroline Lowell australiarra. Etxean erditzearen aldeko ekintzailea zen Lowell, eta bihotzekoak emanda hil zen. Heriotza horrek etxean erditzearen inguruko eztabaida piztu du berriz ere. Segurua da etxean erditzea? Zer ezberdintasun dago etxean edo ospitalean erditzearen artean? Galdera horiei erantzun nahian jo dugu David Moreno emaginarengana eta Paloma Martinez etxean erditu zen amarengana. Etxean erditzearen alderdi positiboagoa erakutsi digute biek.


David Moreno emaginak zazpi bat urte daramatza etxean erditu nahi duten emakumeei laguntzen, eta dagoeneko 100 erditze baino gehiago artatu ditu. Morenok dio arriskua “oso subjektiboa” dela: “Profesionalok ez dugu neurtzen arriskua jendeak uste duenaren arabera. Orain jendeak sentsazioa du arriskutsua dela Australian hil den emakumeagatik. Guk datuetan begiratzen dugu, ikerketetan eta argitaratutako artikuluetan. Gaur egun daukagun informazioaren arabera, ospitalean erditzea bezain segurua da etxean erditzea, betiere baldintza batzuk betez gero”.  

Baldintza batzuk beteta
Etxean erditzeko, lau baldintza edo betebehar daudela zehaztu digu Moreno emaginak:
1.    Zalantzarik gabe. Bikoteak oso argi eduki behar du umea etxean izan nahi duela; zalantza-zantzurik ikusiz gero, emaginek atzera bota dezakete eskakizuna.
2.    Ospitaletik gertu. Etxeak, gehienez, ospitaletik 45 minutura egon behar du.
3.    Arriskurik ez. Konplikaziorik egon daitekeela aurreikusten badute, eskaria ez da onartzen. Amak ez du osasun-arazorik izan behar, esaterako, tentsio altua edo diabetesa. Umeak, bestalde, osasuntsu eta ondo kokatuta egon behar du. Bikien haurdunaldiak ere ez dituzte onartzen emaginek.
4.    Profesionalek lagunduta. Emakumearen etxean profesionalek egon behar dute.

Baldintza horiek guztiak betetzen zituelako, Paloma Martinez aretxabaletarrak etxean izan zuen bigarren erditzea, 2009ko martxoan. Lehenengo umea, Maia, Arrasateko ospitalean jaio zen, eta haren nebak, Sirok, etxean ikusi zuen argia. Maiaren erditzean arazorik ez zela egon azaldu digu Martinezek, baina egon zirela gustatu ez zitzaizkion zenbait kontu: “Ospitalera sartu eta lehenengo orratz bat sartu zidaten besoan; orratzak ez zaizkit batere gustatzen. Gehiegi aztertu ninduten, eta niri ez zait gustatzen beste pertsona batek hainbeste ukitu eta begiratzea. Nik nahi ez banuen ere, anestesia jarri zidaten. Nire gorputzarentzat gogorra izan zen hori. Azken mementoan etorri zen ginekologoa, eta oso gogor bultzatu zion Maiari. Gainera, emaginak ebaki bat egin zidan baginan; gaur egun beharrezkoa baldin bada bakarrik egiten dute hori”. Horrelaxe kontatu digu Palomak ospitalean erditzean izan zuen esperientzia.

Erditze berezia
Maia jaio ostean, garbi zuen hurrengo erditzea etxean izango zuela, eta halaxe jaio zen Siro semea: “Erditze luzea izan zen, baina oso erosoa, presarik gabe. Memento batzuetan lo egiteko aukera eta guzti izan nuen. Ospitalean hori ez da posible, baina zure etxean lasai egon zaitezke ohean”.

Memento hunkigarriak bizi izan zituzten Paloma Martinezek eta haren senarrak erditzean: “Sirok bere burua atera zuenean, emaginak ispilu bat jarri zuen nik ikusi nezan. Memento horretan oso nekatuta nengoen, baina nire semearen burua ikusteak indarra eman zidan erditzeko. Haurra jaiotzean, nire senarra izan zen lehenengoa umea hartzen. Oso esperientzia polita izan zen berarentzat. Berak ekarri zidan semea besoetara eta berezia izan zen”.

Moreno emaginaren arabera, etxeko erditzeak era naturalean izan daitezen ahalegintzen dira: “Profesionalok gutxiago esku-hartzen dugu etxeko erditzeetan, ahalik eta erditze naturalena izaten da. Ospitaleetan esku-hartzea handiegia izaten da gehienetan, Osasunaren Mundu Erakundeak edo kolegio profesionalen gomendioek diotena baino handiagoa”.

Emagin gutxi
Morenok esan digunez, geroz eta gehiago dira etxean erditu nahi duten emakumeak, baina ez dago horientzat guztientzat emaginik: “Duela bost urteko emagin-kopuru bera dago, nahiz eta etxean erditu nahi dutenen kopurua igo. Euskadin, azken urteotan, etxean erditzen laguntzen duten emaginen kopurua mantendu edo gutxitu egin da”. Osakidetzak ez du etxean erditzeko zerbitzurik ematen, eta modu pribatuan jarduten dute emaginek. Hala ere, adierazi digu araututa dagoen beste herrialde batzuetako estandarrak jarraitzen dituztela etxean erditzen laguntzeko: “Hemen ez dago araututa, baina jarraitzen ditugu beste herrialde batzuetako estandarrak: Britainia Handia, Alemania, Danimarka, Kanada, Herbehereak... Hemen ez da ilegala, baina ez dago araututa. Eta horrez gain, gobernuak ez du batere bultzatzen, ezta diruz lagundu ere”.
Hala, emakumeek ekimen propioz jotzen dute emagin hauengana. Gehienetan, etxean erditu den norbait ezagutzen dutelako, edo gai honi buruzko informazioa bilatu dutelako.

Paloma Martinezek ere bere kabuz jo zuen emaginarengana etxean erditzen laguntzeko, eta ez du damurik. Dena den, ez du uste edozein emakumek egin dezakeenik: “Lehen umearekin ez nuke egingo, ez duzulako erditze baten esperientziarik, baina ospitalean anestesiarik gabe erditu duten emakumeak animatuko nituzke hurrengo erditzea etxean izatera”.

                                                                                                                    Iturria: Ikasbil

Iritzi -testua idazteko bideoa

Ados zaude Gretaren haserrearekin?

Ingurugiroa- DBHO 1.D-

IRITZIA: Ikusi bideoa eta eman zure iritzia. Zein da helarazi nahi digun informazioa? Bat zatoz?

Itsasoko plastikoak -DBHO 1.C-

 Azken bolada honetan sarrera honetako argazkiak gehiegi ikusten ari gar komunikabide guztietan.
Hurrengo loturan, gai honi buruzko artikulu bat daukazu. Irakurri nahi beste eta erantzun:

https://www.argia.eus/argia-astekaria/2555/itsasoan-animaliak-adina-plastiko

-  Zeintzuk dira irakurri dituzun ideiarik garrantzitsuenak?

IRITZIA: Zer uste duzu ekoizten dugun zaborraz?
Ondo kudeatzen dugu?
Zer egin beharko genuke arazo honekin bukatzeko?

Greta Thunberg -DBHO 1.B-

Argazkiko neska Greta Thunberg da.
Ezagutzen duzu?
-Nongoa da? Zenbat urte dauka?
- Adituek TDA duela diote, zertan datza "Gaixotasun" hau?
- Zergatik da ezaguna Greta?
- Astero zer egiten zuen?
-Zer aldarrikatzen zuen?

IRITZIA: Zure ustez Gretaren ekintzak eraginkorrak al dira?

3.Bko aurkezpenak

- Zeri buruzkoa izan zen zure lana?
- Zer ikasi zenuen zure lana egitean?
- Zerk harritu zintuen gehien?
- Tokatu zitzaizun gaia ezaguzten zenuen?
- Zure ikaskideek egindako lanetatik zeinek harritu zintuen gehien? Zergatik?

Lana bukatutakoan, irakasleak beste gaitxo bat eman zizun informazioa bilatzeko. Zeri buruzkoa? Zer informazio topatu zenuen?

3.Dko aurkezpenak

 2. ebaluazioari amaiera eman diezaiogun hainbat ahozko lan entzuteko aukera eduki dugu.
- Zeri buruzkoa izan zen zurea?
- Zer ikasi zenuen zure lanetik?
- Zer ikasi zenuen besteen lanetatik?
- Ezagutzen zenuen tokatu zitzaizun gaia?

Aurkezpena bukatutakoan, iurakasleak gai bat eman zizun informazioa topatzeko.
- Zeri buruz?

- Zer informazio topatu duzu?

4.Ako aurkezpenak

2. ebaluazioari amaiera emateko, munduan eta mendeetan zehar hainbat emakume garrantzitsuren biografiak entzun ahal izan genituen.
- Zeri buruzkoa izan zen zuk egindakoa?
- Norekin egin zenuen?
- Zure lanetik zerk harritu zintuen gehien?
- Zure ikaskideek egindako lanetatik, zerk erakarri zuen zure arreta?

4.Bko aurkezpenak

Egun hauetan hainbat aurkezpen digital entzuteko/ikusteko aukera izan dugu.

- Zeri buruzkoa izan zen zuk egindakoa?
- Norekin egin zenuen?
- Zer ikasi zenuen lan hori egitean?
- Zuk landutako emakumearen biografiatik zein datuk harritu zintuen gehien?
- Zure ikaskideek egindako lanetatik, zein izan zen gehien gustatu zitzaizuna? eta gutxien?

-Lana bukatutakoan, irakasleak gai bat eman zizun egun hauetna informazioa bila zenezan.
- Zertaz? Zer informazio topatu duzu?

3.Bko ahozko aurkezpenak

 Hona hemen 2. ebaluazioko ahozko aurkezpenetako gaiak eta lan-taldeak:
- Espirulina eta Kurkuma: Eneko eta Ander.
- Heraclio Alfaro Fournier: Goizeder eta Leire
- Mary Shelley: Asier eta Oier
- Chaouen: Aroa eta Garitano
- Loirako gazteluak: Uxue eta Edurne.
- Stradivarius bibolinak: Nahia eta Markel.
- Ubarroiak: Nagore eta J.Ander
- Afganistan: Alaia eta Garazi
- India: Aritz eta Xabi.

- Malala Yousafzai: Maialen eta Izaro eta Mikel - - Hartzea  eta Ane: Ablazioa.

3.D Ahozko aurkezpenak

Hona hemen 2. ebaluazioko ahozko aurkezpenetako gaiak eta lan-taldeak:

- Olibak: Ariadna eta Maider
- Panama: Yulia eta Oier
- Pakistan: Tassnim eta Isabela
- Hedy Lamarr: Izaro eta Armenteros.
- Lacrosse-a: Ibai eta Irune.
- Guardia: Unai eta Asier.
- Curling-a: Saioa eta Ander.
- Oihane eta Garai: Varonatarren dorre-gaztelua.
- Andoni, Jaione eta Sergio: Frida Kahlo

- Ania eta Mikel C: Marie Curie
- Jon eta Irati: Polinesia  Frantziakoa.

Ahozko aurkezpenak-4.B-

 Hona hemen 2. ebaluazioko ahozko lanen gaiak eta lan-taldeak:
- Francoise Dolto: Elicegi eta Izagirre
- Yvonne Brill: Oribe eta Ainhize
- Marie le Jars de Gournay: Maitane eta Asier
- Gabriela Morreale: Garazi eta Vidal
- Elizabeth Kenny: Ruben eta Urko
- Tewhida Ben Sheikh: Iker eta Izaro
- Marie Stopes: Martin F. eta Markel
- Dorothy Hill: Martin M. eta Alba
- Dorothy Crowfoot Hodgkin: Maria eta Alvaro
- Tikvah Alper: Eneko eta Alex
- Josefa Molera Mayo:
- Nettie Steves:
- Ada Yonath:

Ahozko aurkezpenak- 4.A-

 Hona hemen 2. ebaluazioko gaiak eta lan-taldeak:
- Aimara eta Asier: Marie Curie
- Edgar eta Urko: Inge Lehmann
- Ibai eta Miren: Betty Snyder Holberton
- Saray eta Aitzol: Jane Goodall
- Tadeo eta Kerman: Chien-Shiung Wu
- Jon eta Gaizka: Ruby Payne-Scott
- Badr eta Oier: Katherine Johnson
- Iker eta Aingeru: Maria Callas
- Marcos eta Christian: Emilia Pardo Bazán
- Ruben, Ieltxu: Itziar Aretxaga  Mendezeta Marian Iriarte Ormazabal
- Sugoi eta Aitor B: Arantza Ugalde Agirre eta Ainhoa Murua Ugarte
                               - Aitor  eta Unai: Ava Gadner

2. ebaluazioko ahozko aurkezpenak- 2.A-

 Hauek dira ikusi ditugun hainbat aurkezpenetako gaiak.
Zeri buruzkoa izan zen zuk egindakoa?
Norekin egin zenuen?
Nola lan egin zenuten elkarrekin?
Zer izan zen zure lanetik gehien gustatu zitzaizuna?
Eta gutxien?
Ikusi/entzundako beste lanetatik zein izan zen zure gustukoena? zergatik?

Eta gutxien gustatu zitzaizuna? Zergatik?